دانشنامه مشاهیر نی‌ریز

شرح حال ساکت نیریزی
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » ساکت نیریزی »
     نام وى محمدابراهیم، فرزند محمد شریف ،متخلص به ساکت، از دانشمندان، شاعران و خوش‌‌نویسان فارس در سده13-14 ه .ق. بود. او را «میرزا ابراهیم» نیز خوانده‌‌اند . ساکت خود در مقدمه دبستان‌‌الفرصه از خویشتن با عنوان «محمدابراهیم بن محمد الشریف» و نیز در پایان مقدمه ،«حاج میرزاابراهیم » یاد کرده است . همچنان که او خود گفته است، اصلاً شیرازى بود و در نیریز ولادت یافت .     با توجه به گفته مؤلّف تذکره شعاعیه - تألیف در...

توضیح در مورد خوشنویسان و کاتبان منسوب به نیریز
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » خوشنویسان و کاتبان منسوب به نیریز »
      در فهرست نسخ خطى کتابخانه ملّى، ذیل شرح کتاب المبسوط، تألیفِ شیخ طوسى (متوفى سده پنجم ه . ق.) به شماره 257 / ع، از شخصى با عنوانِ محمد بن محمد شریف نیریزى لنجانى اصفهانى یاد شده که کاتب آن نسخه بوده است . پس از مراجعه به کتابخانه و تهیه عکس از آغاز و انجام رساله مزبور، معلوم شد که فهرست‏ نویس، الریزى را به اشتباه النیریزى خوانده است. از این رو، در اینجا اشاره مى...

رساله استخراج سهام و استخراج کسوف ... (اثر شمس المعالی نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » شمس المعالی نیریزی-انجمن(میرزا اسحاق پسر میرزا احمد) » آثار و تالیفات شمس المعالی نیریزی »
رساله استخراج سهام و استخراج کسوف و تعدیلات و تعیین ساعات طلوع فجر و نصف النهار و سایر اعمال نجومى و اسطرلاب: این رساله که خود گواهِ تبحر میرزا اسحاق شمس المعالى در علمِ نجوم است، شامل ده فصل یا بخش است: (1) طریقه استخراج سهام: سهم العباد، سهم الغیب، سهم الحوادث از قول ابوالحسن بیهقى (متوفى 565 ه . ق.) در کتاب جامع‏الاحکام از استادش عثمان جادوکار، و سهم الاسعاد و سهم القتال و سهم الامطار.     (2)...

زندگی و احوال شهاب نیریزی
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » شهاب نیریزی » شرح احوال و زندگانی شهاب نیریزی »
 -1 تولد شهاب در هیچ منبعی به زادروز این شاعر اشاره‌ای نشده است و زادسال شهاب نیز به طور دقیق مشخص نیست. در تذکره‌ی سازگار، به سال تولد شهاب اشاره‌ای نرفته است اما سال درگذشت و سن وی به هنگام مرگ، قید شده است. به گفته‌ی سازگار، شهاب، هفتاد سال در این دنیا زیسته و به سال 1342 ه.ق زندگی را بدرود گفته است. بنابراین شهاب در سال 1372 ه.ق پا به عرصه گیتی نهاده است. 1-2 نام، لقب، تخلص...

ورزش زورخانه‌ای فارس
دانشنامه مشاهیر » پهلوانان و ورزشکاران نیریز »
از سابقه‌ی وزش باستانی در نی‌ریز اطلاع دقیقی در دست نیست ولی آن‌طور که گذشتگان نقل نموده‌اند ورزش باستانی در این دیار کهن در زمان حکومت حاج زین‌العابدین حاکم نی‌ریز در سال 1241 هـ. ق از رونق خاصی برخوردار بوده است. علتش هم این بوده که اولاً حاکم وقت در قدرت و قوه‌ی بازو یکی از دلاوران زمان خویش محسوب می‌شده، به‌طوری که نقل‌شده سینی مسی را با تکیه‌بر بازوی خویش از وسط پاره می‌نمود. ثانیاً ایشان در فرصت‌های...

تذکره مدائح مویدیه(اثر شمس المعالی نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » شمس المعالی نیریزی-انجمن(میرزا اسحاق پسر میرزا احمد) » آثار و تالیفات شمس المعالی نیریزی »
تذکره مدائح مؤیدیه: این اثر را به اشتباه مدایح معتمدیه نیز خوانده ‏اند . این تذکره شامل قصاید و اشعارى است به فارسى و عربى در مدح شاهزاده طهماسب میرزا مؤیدالدوله که به احتمال در سال هایى که وى بر فارس حکومت مى‏ کرده - 1269 - 1275 ه . ق. و 1277 - 1285 ه . ق. - سروده شده است و اشعارى از میرزا اسحاق شمس المعالى و دیگر شاعران هم عصر او را دربر دارد.     ...

شرح احوال محمد بن عبدالکریم نیریزى
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » محمد بن عبدالکریم نیریزی »
     محمد بن عبدالکریم نیریزى، از کاتبانِ گمنام که در سده هشتم هجرى قمرى مى ‏زیسته است.      نسخه‏ اى از الوافیه فى شرح الکافیه تألیف رکن‏ الدین حسن بن محمد گرگانى (متوفى 717 ه . ق.)، به قلم محمد بن عبدالکریم در دست است که در تاریخ 783 ه . ق. کتابت کرده است. این نسخه به شماره 2725 در کتابخانه ملى تبریز موجود است .  ...

شرح احوال و زندگانی نورالدین احمد نیریزی
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » نورالدین احمد نیریزی(فرزند محمد ونوه کمال شریف) »
     نورالدین احمد، فرزند محمد و نوه کمال (کمال ‏الدین) نیریزى، ملقب به «نورالدین شریف نیریزى»، از خوشنویسان قلم نسخ که در سده نهم هجرى قمرى مى‏ زیسته است.      او در اواخر سده نهم هجرى قمرى به قزوین مهاجرت کرد و در پایان آن قرن به سبب شیوع طاعون و وبا از آنجا به برخى از روستاهاى اطرافِ قزوین پناه برد. نسخه ‏اى از رساله حاشیه لوامع الاسرار، تألیف قطب ‏الدین رازى، توسط نورالدین کتابت شده است که...

حاج میرزا عبدالرحیم طبیب نی‌ریزی
دانشنامه مشاهیر » پزشکان و دانشمندان نی ریز »
 این نوشته برگرفته از مقاله طب نی‌ریز در گذر تاریخ است.   حاج میرزا عبدالرحیم فرزند حکیم محمدکاظم نی‌ریزی یکی از اطبای معروف فارس بوده است. کتاب قانون ابوعلی‌سینا، دانشمند شهیر ایران از جانب سلطان محمد، پادشاه مقتدر عثمانی به یکی از پزشکان ایرانی هدیه می‌شود. این کتاب پس از فوت او به مالکیت پدر حاج میرزا عبدالرحیم طبیب درمی‌آید که پس از فوتش به پسرش  به ارث می‌رسد. میرزا عبدالرحیم از این کتاب بهره‌ فراوان برد و بر معلومات خود افزود...

شرح احوال و زندگانی جمال الدین محمود نیریزی
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » جمال الدین محمود نیریزی(محمود بن محمد بن محمود) »
      جمال الدین محمود بن محمد بن محمود نیریزى، دانشمند و فیلسوف نامدار فارس در سده 9 - 10 ق. / 15 - 16 م. بود.      در تذکره‏ ها و کتب تراجم، بیشتر با نسبت «شیرازى» از او یاد شده  و مؤلّف هفت اقلیم، نام او را ذیل شیراز آورده است.  امّا جمال الدین محمود، خود در مقدّمه آثارش، نسبت نیریزى را در ادامه نامش ذکر کرده است.  علاوه بر آن، بیشتر منابع کتاب شناسى نیز نسبت نیریزى...